KlagUB PE 10

Aus Virtuelle Benediktinerbibliothek Millstatt
Zur Navigation springen Zur Suche springen


PE 10

Digitalisat



Theologische Sammelhandschrift

Pergament/ 146 Bll./ 15,0 x 12,0 cm/ Millstatt/ Saec. XII - XIV


Zustand: Helles Pergament mit einigen Schäden im Zuge der Pergamentherstellung (Einrisse, Löcher etc.), stellenweise gedunkelt und fleckig, an einigen Stellen Eselsohren. Pergament wurde teilweise geflickt, einige Nähte entfernt (Vgl. fol. 44). Das Pergament überwiegend gleichmäßig beschnitten, Unregelmäßigkeiten bilden die Ausnahme. Spuren der Abtrennung nach dem Spannen der Haut bei der Pergamentherstellung (Vgl. fol. 16, 39, 83, 85, 118). Spuren im zweiten Teil der Handschrift (81r-115r) am seltensten zu finden - im ersten (1r-80v) und im dritten Teil (116r-146r) der Handschrift sind sie wesentlich häufiger. Starker Wurmfraß am Anfang und am Ende der Handschrift; Im zweiten Teil der Handschrift kaum Änderungen der Beschaffenheit einige Schäden im Zuge der Pergamentherstellung, Helligkeit des Pergaments ähnlich. Dunkle und vergilbte Flecken sind weiterhin vorhanden. Auf Folio 104 ein Riss durch die Hälfte des Blatts mit weißem Seidenfaden genäht; Dieser Teil mit mehreren Rasuren, stellenweise mehrere Passagen wegrasiert (Vgl. 85r); Im letzten Teil der Handschrift (116r-146r) Beschaffenheit des Pergaments ähnlich wie davor, allerdings mehrere Eselsohren. Schäden bedingt durch die Herstellung, auch Schäden nach dem Schreibprozess (Vgl. fol. 124), die Größe der Löcher und der allgemeinen Schäden ist in diesem Teil der Handschrift sichtbar größer und häufiger; Nach fol. 110 und 122 je ein Blatt entfernt; Foliierung: Eine alte Foliierung lässt sich nicht erkennen, im ersten Teil der Handschrift zählt der Schreiber die Predigten mit römischen Ziffern in rot mit (1r: I, 77r: CVIII). Sonst moderne Bleistiftfoliierung (1-146). Auf 1r oben in blau X. Folio 146 wurde auf den Deckel geklebt.

Lagen: VI1-12, VI13-24, VI25-36, VI37-48, VI49-60, VI61-72, IV73-80, IV81-88, III89-94, IV95-102, IV103-110, (III-1)111-115, II116-119, (V-1)120-128, V129-138, IV139-146; Lagenzählung: I (fol. 12v) + Reclamant, II (fol. 24v) + Reclamant, III (fol. 36v) + Reclamant, IIII (fol. 48v) + Reclamant, V (fol. 60v) + Reclamant, VI (fol. 72v) + Reclamant.

Schrift/Schreiber: VDS: Fragment Pergament zu 240 x 170 mm. Layout zweispaltig zu 27/31 Zeilen. Linierung nicht eindeutig zuordbar, wohl eine Bleistiftlinierung. Schrift ist eine gotische Minuskel des 13. Jahrhunderts. 1r-80v: Das Layout ist zweispaltig zu 38/39 Zeilen wechselnd. Einstiche der Linierung sichtbar, der Textrahmen wurde mit einem Bleistift gezogen (Bleistiftlinierung), der stellenweise leicht sichtbar ist, aber überwiegend verblasst. An den Seitenrändern finden sich zahlreiche Glossen (teilweise rot durchgestrichen, oder rot untermalt), Notazeichen, Ergänzungen (oft gekennzeichnet durch zwei Querstriche, vgl. z.B.: 40v) und Kommentare, auch von anderen Händen. In diesem Teil der Handschrift finden sich Kustoden und Reklamanten. Die Kustoden wurden mit roter Tinte geschrieben Ius, die Reklamanten wurden nur eingerahmt, aber mit der gleichen Tinte, mit welcher Schreiber geschrieben hatte (Vgl. 12v). Notizen zwischen 76v und 79r auf dem Kopf geschrieben. Kein Schreiberwechsel bis 80ra, Textualis aus dem 14. Jahrhundert. Die Bibelzitate sind mit römischen und arabischen Ziffern wechselnd geschrieben. 80ra nach dem Index Nachträge von späterer Hand. Es bleibt weiterhin zweispaltig, allerdings hält der Schreiber den vorgegebenen Textrahmen nicht ein und verfasst bis zu 46 Zeilen pro Spalte. Auf 80vb, wo eine Manicula zu sehen ist, eine Notiz mit <DAT>Datumsverweis Anno Domini MCCCLIII in Epiphania obtuli denarios Aquilegienses novem et augmento eos d[enariis] cum tribus. Amen. Zweite Hand Halbkursive. 81r-115r: Das Layout der Handschrift wechselt. Es handelt sich um den ältesten Teil der Handschrift, einspaltig verfasst zu 22/24 Zeilen. Es sind keine Einstiche eines vorgefertigten Rahmens sichtbar, womöglich Blindlinierung. An den Seitenrändern finden sich Ergänzungen von der gleichen Hand, wie auch Notazeichen. Der Text selbst beginnt auf 81v, auf 81r könnte ein Vorwort zum Werk verfasst worden sein. Auf 115r findet sich ein eingerahmter Text, welcher laut Menhardt (Menhardt, S.88) ein Fragment eines Briefs darstellt. Dieser wurde von derselben Hand geschrieben, Schrift ist eine karolingisch-gotische Übergangsschrift, 4. Viertel 12. Jahrhundert. 116r-146r: Das Layout bleibt zum vorigen ident, langzeilig verfasst zu 30 Zeilen. An den Seitenrändern finden sich Ergänzungen und Korrekturen. Einstiche für den Rahmen des Textblocks sichtbar, Bleistiftlinierung und Block sehr gut erhalten. An den Seitenrändern finden sich vereinzelt auf den Blättern noch arabische Ziffern in Bleistift, vermutlich von einer modernen Hand dazugeschrieben. Bei der letzten Hand handelt es sich um eine Textualis aus dem 14. Jahrhundert.

Buchschmuck: 1r-80v: Rote Kapitelüberschriften (Hier Titel der Predigten), rote Paragraphenzeichen und auch der Titel des Werks auf 1r in rot. Auf 1r dreizeilige rubrizierte E Lombarde. Sonst zwei- bis dreizeilige Lombarden markieren neue Predigt. Einige Passagen in rot eingerahmt (Vgl. 5r, 7r etc.). Auf 80vb große Zeigehand. 81r-115r: Kein nennenswerter Buchschmuck. Am Seitenrand einige Wörter umrahmt (vgl. 94v). 116r-146r: Zweizeilige rubrizierte Lombarden in rot, einzelne Buchstaben rot untermal und Paragraphenzeichen in rot. Zum Beispiel zwischen 117r-119v Item hervorgehoben geschrieben, das I mit rot untermalt.


Einband: ähnlich wie PE 2. Holzdeckel mit weißem (Schweins-)Leder überzogen. VD und HD durch Holzwurm beschädigt. Am VD vier Metallbuckel sichtbar, der mittlere Buckel fehlt, ebenso wie die Kette. Am HD nur mehr drei Buckel erhalten. Spuren der Schließe am HD gut erkennbar, nicht mehr erhalten. Auf dem HD Pergamentschild mit Sermones Conradi de sanctis. Item de praelatis. Item Epistola ad beatum Wern[hardum]. Item summa dictaminum. Darunter Pergamentschild mit alter Signatur (E h) der Stiftsbibliothek. Beide Schilde wohl aus dem 15. Jahrhundert (um 1450). Kleines Schild auf dem Einbandrücken Cod. perg. darunter 42-43, wohl die barocke Signatur. Darunter X. VDS Holzdeckel beschädigt, im unteren Bereich sind die Spuren der Kette sichtbar.


Herkunft: 1r: Unter dem Text Besitzvermerk der Jesuiten aus Millstatt Residentiae societatis Jesu Millestadii inscriptus in schwarz aus dem 17. Jahrhundert. Darunter zwei Stempel der Universitätsbibliothek Klagenfurt. Schwarzer Universitätsstempel auch auf 2r und zwei Universitätsstempel in schwarz auf 84v.



LITERATUR:

MARIA MAIROLD: Die Millstätter Bibliothek. Carinthia I 170 (1980) 87-106, hier: S.94, S. 95, S. 97 Anm. S. 28. online

HERMANN MENHARDT: Handschriftenverzeichnis der Kärntner Bibliotheken I: Klagenfurt, Maria Saal, Friesach (Handschriftenverzeichnisse österreichischer Bibliotheken 1: Kärnten). Wien 1927, S. 88-89. online

HERMANN MENHARDT: Die Millstätter Handschriften. In: Zentralblatt für Bibliothekswesen, XL. Jahrgang, 4. Heft, April 1923, S. 129-142. online

PETER CLASSEN: Gerhoch von Reichersberg. Eine Biographie. Mit einem Anhang über die Quellen, ihre handschriftliche Überlieferung und ihre Chronologie. Wiesbaden 1960, R 8; Opus 4;R 7;etc.

PETER CLASSEN: Aus der Werkstatt Gerhochs von Reichersberg. Studien zur Entstehung und Überlieferung von Briefen, Briefsammlungen und Widmungen. Deutsches Archiv für Erforschung des Mittelalters 23 (1967) S. 31-92.

JOHANN BAPTIST SCHNEYER: Lateinische Sermones-Initien des Hochmittelalters für Heiligenfeste des Franziskanerordens. Archivum Franciscanum Historicum 61 (1968) S. 3-78. SCHNEYER: Repertorium, 1.764.; SCHNEYER: Repertorium, 1.777.

HRABAN HAACKE: [Art.] Gerhoch von Reichersberg, in: VL II (1980) Sp. 1245-1259 + VL XI (2004) Sp. 517, hier: Bd. II, Sp. 1248 (bei Nr. 3).

EMIL J. POLAK: Medieval and Renaissance Letter Treatises and Form Letters. A Census of Manuscripts Found in Part of Europe. The Works on Letter Writing from the Eleventh through the Seventeenth Century Found in Albania, Austria, Bulgaria, France, Germany, and Italy. Leiden, Boston 2015, S. 67.

JOHANNES KOCHBERGER: Marien-ABC. In: Die deutsche Literatur des Mittelalters. Hier S. 963.



1. VDS <TXT>Fragment eines Kommentars zu Cicero M. Tullius, Laelius de amiticia.

Unterstrichene Passagen sind Zitate aus dem Werk Ciceros, danach folgen Kommentare des Autors.


2. 1r-80r <AUT>Conradus Holtnicker, Sermones de sanctis et de tempore.

1ra Sermones primus.

<INC>Extendam palmas meas ad Dominum. Exodus IX. (Exod. 9,29). Hoc verbum moysi beatus Andreas ... - ... Item extende pro Domino ad corrigiende ... Ecce ego extendam manum ... et tradam te in directionem gentium et interficiam te. (Ez. 25,7)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 765, 257 S1. – Conradus Holtnicker


1vb De sancto Andreae sermo II.

<INC>Elegit suspendium anima mea. Jacob VII. (Iob. 7,15). Quoniam beatus Andreas dixit: ... - ... quia peratus te exspectat [interitus aeternus].

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 765, 258 S1. – Conradus Holtnicker


2va De sancto Andreae sermones tertius.

<INC>Vidit Jesus duos fratres et cetera. Matthias IV. (Mt. 4,18). Duos fratres sunt homo et Christus.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 765, 259 S1. – Conradus Holtnicker


2va Nicolas sermones primus.

<INC>Oleo sancto meo unxi eum. (Ps. 88,21). Hoc verbum optime convenit beato Nicolao - ... unctus est in sepulchro oleo spirituali.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 765, 260 S3. – Conradus Holtnicker


3ra De sancto Nicolao sermo secundus.

<INC>Quis est hic et laudabimus eum (Eccli. 31,9). Multi sancti fecerunt mirabilia in morte sua ... – ... omnibus proptum est.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 765, 261 S3. – Conradus Holtnicker


3va De sancto Nicolao sermo tertius.

<INC>Bona facit anime sue (Prov. 11,17). His verbis optime commendatur beatus Nicolaus, qui misericors fuit in affectu ... – ... Estote misericordes. (Luc. 6,36)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 765, 262 S3. – Conradus Holtnicker


3vb De sancto Thoma[e] sermo primus.

<INC>Affer manum tuam et mitte in latus meum. Johannes XX. (Joh. 20,27). Sanctus Gregorius in [h]om(e)lia ait ... - ... ad precavendum mala futura.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 765, 263 S7. – Conradus Holtnicker


4rb De sancto Thoma[e] sermo secundus.

<INC>Respondit Thomas et dixit: Dominus meus et Deus meus. Io. XX. (Joh. 20,27). O vero et gloriosa confessio ... - ... redemptore libenter occumbamus.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 765, 264 S7. – Conradus Holtnicker


5ra De sancto Thoma[e] sermo tertius.

<INC>Affer manum tuam. Jo. XX. (Joh. 22,27). O felix Thoma, qui felicem ... - ... in dominica post pasca.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 765, 265 S7. – Conradus Holtnicker


5ra In confessione beati Pauli sermo primus.

<INC>Vas electionis est mihi iste. Act. IX. (Act. 9,15). Hoc est vas, cui in conversione ablata est rubigo erroris ... - ... bene significa eterne frucionis voluptatem. (Ps. 7,14)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 765, 266 S20. – Conradus Holtnicker


6ra In confessione beati Pauli sermo secundus.

<INC>Vas electionis est mihi iste. Act. 9. (Act. 9,15). Vere vas electionis est apostulus ... - ... sententia damnacionis.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 765, 267 S20. – Conradus Holtnicker


6va In confessione beati Pauli sermo tertius.

<INC>Qui convertit Petram in stagna aquarum et cetera. (Ps. 113,8). Hoc verbum optione conversioni beatii Pauli ... - ... ut autem gustavit architriclinus post epiphaniam. (Joh. 2,9)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 765, 268 S20. – Conradus Holtnicker


6vb In purificatione beate Marie sermo primus.

<INC>Venite, ambulemus in lumine Dei nostri. (Is. 2,5). Karissimi, quia festum hodiernum dicitur festum luminum ... - ... faciam terram in die lunis.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 766, 269 S21. – Conradus Holtnicker


7rb In purificatione beate virginis sermo secundus.

<INC>Postquam impleti sunt dies purga[tionis] et cetera. (Luc. 2,22). In hoc evangelio tria circa sentationem Christi ... - ... alienus efficiata a spiritu sancto.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 766, 270 S21. – Conradus Holtnicker


7vb In purificatione sermo tertius.

<INC>Cum inducerent puerum Jesum (Luc. 2,27). Hic ostendam qualiter Dominus ore corde ... - ... opera per ... per vestimenta corpora significata.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 766, 271 S21. – Conradus Holtnicker (Vom Wortlaut leicht abweichend)


8rb In cathedra beati Petri sermo primus.

<INC>In cathedra seniorum laudent eum (Ps. 106,32). Si quis laudandus est in qualibet cathedra ... - ... currunt ad cathedram.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 766, 272 S23. – Conradus Holtnicker (Vom Wortlaut leicht abweichend)


9ra In cathedra beati Petri sermo secundus.

<INC>Dedit illi Deus potestatem eorum (Eccli. 17,3). Verbum ista de beato Petro apostolorum ... - ... libidim et voluptatibus seculi manciparunt.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 766, 273 S23. – Conradus Holtnicker (Vom Wortlaut leicht abweichend)


9vb In cathedra beati Petri sermo tertius.

<INC>Super hanc Petrum [Petram] edificabo ecclesiam meam. Mat. XVI. (Mt. 16,18). Hunc sermones totam ... - ... in festo sancti Petri ad vincla.


9vb De sancto Matthia sermo primus.

<INC>Episcopatum eius accipiat alter. Act. I. (Act. 1,20). Ista prophetia impleta est in beato Matthia ... - ... coronatus est in mundo.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 766, 274 S24. – Conradus Holtnicker


10rb De sancto Matthia sermo secundus.

<INC>Tu Domine, qui corda nosti omnium ostende quem elegeris. Act. I. (Act. 1,24). Verba sunt apostolorum orancium et ad divinam ... - ... non solum appetenda sed et timenda. Luc. XII. (Luc. 12,5). Ostendam [autem] vobis quem timeatis.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 766, 275 S24. – Conradus Holtnicker (Vom Wortlaut leicht abweichend)


10vb De sancto Matthia sermo tertius.

<INC>Ostende quem elegeris. Act. I. (Act. 1,24). Heu, quam multi in electionibus ... - ... stileti sunt vocati.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 766, 276 S24. – Conradus Holtnicker (Incipit gleich, Explicit abweichend)


10vb In annunciatione beati virgo sermo primus.

<INC>Audi, filia, et vide et inclina au[rem] t[ria] ... (Ps. 44,11). Beata Maria filia est Domini ... - ... quidquid creaverat, recreavit.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 766, 277 S28. – Conradus Holtnicker


11va In annunciatione beati virgo sermo secundus.

<INC>Dabit dominus ipse nobis signum et cetera. Is. VII. (Is. 7,14). Hoc signum novum atque ... - ... damnatus, salvatus exul reductus.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 766, 278 S28. – Conradus Holtnicker


12rb In annunciatione beati virgo sermo tertius.

<INC>Flos de radice eius ascendet. (Is. 11,1). ... in opusculo salutacionis beate Marie ... .


12rb De sancto Marco sermo primus.

<INC>Ecce examen apum in ore leonis erat ac favus mellis. Judic XIII[I]. (Judic. 14,8). In figura quattuor ewangelistarem ... - ... Tuam ipsius animam ... . (Luc. 2,35)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 766, 279 S30. – Conradus Holtnicker (Explicit vom Wortlaut abweichend)


13ra De sancto Marco sermo secundus.

<INC>Dignus est mercenarius mercede sua. Luc. X. (Luc. 10,7). Super hunc locum ait Gregorius ... - ... mercede iam gaudet in celo.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 766, 280 S30. – Conradus Holtnicker (Vom Wortlaut im Explicit leicht abweichend)


13vb De sancto Marco sermo tertius.

<INC>Designavit Dominus et alios septuaginta [duos]. (Luc. 10,1). Imisit illos ... - ... in festo sancti Luce ewangeliste.


13vb In festo sancto Phillipo et Jacobo sermo primus.

<INC>Vere vos testes Dominus. Is. XLIII. (Is. 43,10,12). Vos intelliguntur apostoli Dei ... – ... Ego sum iudex et testis, dicit Dominus. (Jer. 29,23)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 766, 281 S32. – Conradus Holtnicker


14va In festo sancto Phillipo et Jacobo sermo secundus.

<INC>Philippe, qui videt me videt et patrem meum. Io. XIIII. (Joh. 14,9). Videtur Dominus per fidem in modo ... - ... lucidissimi fuerunt.

Vgl. SCHNEYER: Band 4, S. 32, 245 S32. – Leo OCist. [Es müsste folgen: SCHNEYER: Band 1, S. 766 282 S32.]


15ra In invencione sancte crucis sermo primus.

<INC>Requiescite sub arbore. Gen. XVIII. (Gen. 14,4). Karissimi, quia hodie festum arboris ... – ... ut transeat de hoc mundo ad patrem. (Joh. 13,1)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 766, 283 S33. – Conradus Holtnicker


15vb In invencione sancte crucis sermo secundus.

<INC>Michi autem absit gloriari nisi in cruce domini et cetera. Gal. VI. (Gal. 6,14). Sicut ... carissimi, omnes cum apsotolo ... – ... in fidelium vita iustorum.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 766, 284 S33. – Conradus Holtnicker


16va In invencione sancte crucis sermo tertius.

<INC>En colligo duo lingna et cetera. (3.Reg. 17,12). Vidua ista colligans duo ligna ... - ... exaltavi lignum. (Ez. 17,24)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 766, 285 S33. – Conradus Holtnicker


16va In translatione beati Francisci sermo primus.

<INC>Ante translationem habuit testimonium habuit ... (Hebr. 11,5). Hoc verbum loquitur ... quod bene de beato Francisco accipimus ... - ... de quolibet loco per resurrectionem.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 767, 286 S39. – Conradus Holtnicker


17ra In translatione beati Francisci sermo secundus.

<INC>Iustum deduxit Dominus per v[ias] r[ectas] et cetera ... (Sap. 10,10). Verba ista bene conveniunt ... – ... eius vidit ut homines in legenda.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 767, 287 S39. – Conradus Holtnicker (Vom Wortlaut im Explicit leicht abweichend)


18ra In translatione beati Francisci sermo tertius.

<INC>Ego stigmata Domini Jesum in corde ... (Gal. 6,17). Hoc verbum dicere potuit beatus Franciscus ... - ... Beatus venter, qui te portavit. (Luc. 11,27)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 767, 288 S31. – Conradus Holtnicker


18ra In festo sancto Antonii sermo primus.

<INC>Oculi sapientis in capite eius (Eccle. 2,14). Saptiens fuit beatus Antonius ... - ... cuiin vita servivit.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 767, 289 S41. – Conradus Holtnicker


18va In festo sancto Antonii sermo secundus.

<INC>Perfectus erit omnis si fit sicut magister eius. Luc. 6. (Luc. 6,40). Hoc verbum bene potest dici de beato Antonio ... - ... absque macula cum Deo tuo. (Deut. 18,13)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 767, 290 S41. – Conradus Holtnicker


19rb In festo sancto Antonii sermo tertius.

<INC>Nemo accendens lucernam operit eam vase. Luc. VIII. (Luc. 8,16). Lucerna est sanctus Antonius et quilibet doctor sanctus ... - ... qui virtutem proiecit de alto.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 767, 291 S41. – Conradus Holtnicker


20ra De sancte trinitate sermo primus.

<INC>Sanctus, sanctus, sanctus, Dominus Deus exercituum. Is 6. (Is. 6,3). In utroque testamento trinitas predicat ... in extremo remunerator.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 767, 292 T40. – Conradus Holtnicker


20va De sancte trinitate sermo secundus.

<INC>Quis appendit tribus digitis molem terrae. Is. XL. (Is. 40, 12). Tribus intellige ... - ... Deficiente vino. (Joh. 2,3)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 767, 293 T40. – Conradus Holtnicker


21ra De sancte trinitate sermo tertius.

<INC>Tres sunt, qui testimonium dant in celo. I. Io. IIII. (1. Joh. 5,7). Glossa: Per hoc apparet ... – ... sunt colendae per se.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 767, 294 T40. – Conradus Holtnicker


21vb In natem beate Johanne baptiste sermo primus.

<INC>Una dies facta est quasi due. Ecc. 46. (Eccli. 46,5). Dies ergo vita iusti, dies ergo iustus Johannes ... – ... glorificatum excellens in luminositate.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 767, 295 S44. – Conradus Holtnicker (Explicit leicht abweichend)


22va In natem beate Johanne baptiste sermo secundus.

<INC>Multi in nativitate eius gaudebunt. Luc. I. (Luc. 1,14). Hoc in beatissimo Johanne hodie ... - ... adhuc et misera remanent.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 767, 296 S44. – Conradus Holtnicker


23rb In natem beate Johanne baptiste sermo tertius.

<INC>Erit enim mangus coram Domino. Luc. I. (Luc. 1,15). Gabriel angelus praedicans de Johanne ... - ... ipse virgo, praedicator et martyr obtinuit.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 767, 297 S44 – Conradus Holtnicker


24ra In festo sanctorum Petri et Paulisermo primus.

<INC>Interfecit Ioab duos viros ... (III. Reg. 2,32). Ioab inimicus interpretatur, inimicus Christi ... - ... bene vivendo, regendo, patiendo.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 767, 299 S46. – Conradus Holtnicker


24va In festo sanctorum Petri et Pauli sermo secundus.

<INC>Vere vos testes mei ... (Is. 43,10,12). Beati apostolici Petrus et Paulus ... - ... aut supplica decernat aut praemia.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 767, 300 S46. – Conradus Holtnicker


25rb In festo beati Petri [et Pauli sermo tertius].

<INC>Tu es Petrus? Matth. XVI. (Mt. 16,18.). Symon ante vocatus est, nunc autem Petrus a petra Christi dictus est ... - ... a Salvatore recipiuntur.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 767, 301 S46. – Conradus Holtnicker


25vb De sancto Paulo.

<INC>Reposita est mihi corona iustitiae. II. Timot. 4. (II. Tim. 4,8). O quanta confidencia o quanta consolatio ... doctor enim est oculus ecclesiae.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 767, 302 S46. – Conradus Holtnicker


26va De beata Maria Magdalena sermo primus.

<INC>Post lacrimationem et fletum exultationem infundis. Tob. III. (Tob. 3,23). Hoc verbum dixit Sara, licet etiam potuit dicere beata Maria Magdalena ... - ... ligas omnipotentem.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 767, 303 S49. – Conradus Holtnicker


27ra De beata Maria Magdalena sermo secundus.

<INC>Hec autem lacrimis rigavit ... (Luc. 7,44). Lacrimare hodie, o peccatorix ... - ... ipsum Dominum habuit karissimum consolatorem.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 768, 304 S49. – Conradus Holtnicker


27vb De beata Maria Magdalena sermo tertius.

<INC>Remittuntur ei peccata multa quoniam dilexit multum. Luc. 7. (Luc. 7,47). Olim conquaerebatur propheta Tren ... - ... muscae morientes perdunt suavitatem unguenti. (Eccli. 10,1)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 768, 305 S49. – Conradus Holtnicker


28va In festo beati Jacobi sermo primus.

<INC>Occidit autem Jacobum fratrem ... (Act. 12,2). Jacobus iste frater est Johannis evangeliste ... - ... minus feriunt iacula previdentur.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 768, 306 S50. – Conradus Holtnicker


29ra In festo beati Jacobi sermo secundus.

<INC>Dic, ut sedeant hii duo filii ... (Mt. 20, 21). Considerate karissimi, quod quadruplicem sessionem habeamus ... - ... cancellatis manibus aeternaliter benedicuntur.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 768, 307 S50. – Conradus Holtnicker


29va In festo beati Jacobi sermo tertius.

<INC>Potestis bibere calicem. Matt. XX. (Mt. 20,22). Quis modo regnum Christi gratis ... - ... calicem salutaris et cetera. (Ps. 115,13)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 768, 308 S50. – Conradus Holtnicker


29va Ad vincula beati Petri sermo primus.

<INC>Dirupisti Domine vincula mea ... (Ps. 115,17). Hoc beatus Petrus dicet … Discedite a me et cetera. (Mt. 25,41)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 768, 309 S52. – Conradus Holtnicker


30rb Ad vincula beati Petri sermo secundus.

<INC>Super hanc petram aedificabo ecclesiam meam. Matt. 16. (Mt. 16,18). Petrus domino dixit: Tu es Christus, Filius Dei ... – ... lapis autem cadit super te per vindictam.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 768, 310 S52. – Conradus Holtnicker


31ra Ad vincula beati Petri sermo tertius.

<INC>Dissoluta sunt vincula brachiorum eius ... (Gen. 49,24). Quando manus potentis Dei Jacob ... - ... vinculum linguae eius et cetera. (Marc. 7,35)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 768, 311 S52. – Conradus Holtnicker


31rb De sancto Laurencio sermo primus.

<INC>In medio ignis non sum estuatus. Ecc. II. (Eccli. 51,6). Quando beatus Laurecius Decio dixit: Carbones tui non dolorem ... – ... Lingua nostra ignis est unviersitat iniquitatis. (Jac. 3,6)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 768, 312 S56. – Conradus Holtnicker


32ra De sancto Laurencio sermo secundus.

<INC>Nisi granum frumenti ... (Joh. 12,24). Granum frumenti nobilissimum est Christus ... – ... deridetur et non advertit.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 768, 313 S56. – Conradus Holtnicker


32vb De sancto Laurencio sermo tertius.

<INC>Qui seminat in benedictionibus ... (2.Cor. 9,6). Hoc verbum in epistola convenienter legitur de beato Laurentio ... - ... in sermone: Exiit, qui seminat. (Job. 42,12)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 768, 314 S56. – Conradus Holtnicker


32vb De sancta Clara sermo primus.

<INC>Soror mea es ... (Gen. 24,60). Verba ista, que virgi Rebecce dixerunt fratres ... - ... crevit in lucem solemque gloriae.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 768, 316 S57. – Conradus Holtnicker


33va De sancta Clara sermo secundus.

<INC>O quam pulchra est. (Sap. 4,1). Verba ista conveniunt beate Clare, quae et virginalem castitatem ... – ... in morte, sicut de ipsa dicitur.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 768, 317 S57. – Conradus Holtnicker


34rb De sancta Clara sermo tertius.

<INC>Macula non est in te. Can. IIII. (Cant. 4,7). Hoc verbum Dominus beate Clare ... - ... sermone sine macula.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 768, 318 S57. – Conradus Holtnicker (leicht abweichend)


34rb In assumpcione beati virginis sermo primus.

<INC>Astitit regina (Ps. 44,10). Regina ceali et terrae est beata virgo Maria ... – ... ad te preces in caelum transmittimus.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 768, 319 S59. – Conradus Holtnicker


35ra In assumpcione beati virginis sermo secundus.

<INC>Tronus eius sicut sol ... (Ps. 88,38). Verba ista possunt esse ... - ... totiens osculata es in terris.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 768, 320 S59. – Conradus Holtnicker


35vb In assumpcione beati virginis sermo tertius.

<INC>Que est ista que progreditur ... (Cant. 6,9.). In hiis verbum beata Maria virgo ... - ... in salvationem beatae virginis Mariae.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 769, 321 S59. – Conradus Holtnicker


35vb In assumpcione beati virginis sermo quartus.

<INC>Que est ista que progreditur quasi aurora et cetera (Cant. 6,9). Aurore ... comparatur beata virgo ... – ... in eade salutatione.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 769, 323 S59. – Conradus Holtnicker (Explicit abweichend)


35vb In assumpcione beati virginis sermo quintus.

<INC>Benedicta es tu filia ... (Jud. 13,23). O beatissima virgo Maria, cui competit laus ista ... - ... magnitudinem gloriae, quam accepisti ... in eade salutatione.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 769, 322 S59. – Conradus Holtnicker (Explicit abweichend)


35vb De sancto Batholomeo sermo primus.

<INC>Nudaverunt eum tunica ... (Gen. 37,23). Ioseph, de quo verbum hoc dicitur ... - ... vident turpitudinem suam.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 769, 324 S61 – Conradus Holtnicker


36va De sancto Batholomeo sermo secundus.

<INC>Tulerunt pallium ... (Cant. 5,7). Civitas quaedam est mundus (Ez. 7,23). Civitas plena iniquitate ... – ... immortalem recipiet pro mortali.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 769, 325 S61. – Conradus Holtnicker (Explicit abweichend)


37rb De sancto Batholomeo sermo tertius.

<INC>Qui manet in me ... (Joh. 15,5). Evidenter potest, quam firmissime beatus Bartholomeus ... – ... Omnis arbor bona. (Mt. 7,17)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 769, 326 S61. – Conradus Holtnicker


37rb In decollacione sancte Johanne baptiste sermo primus.

<INC>Illum oportet crescere ... (Joh. 3,30). Verba sunt beati Johannes Baptiste ... - ... Oportet corruptibile hoc induere incorruptibilem.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 769, 327 S64. – Conradus Holtnicker


37vb In decollacione sancte Johanne baptiste sermo secundus.

<INC>Volo, ut protinus des ... (Marc. 6,25). Iniquia Herodiadis filia ... - ... crux quoque poenitentiam significat.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 769, 328 S64. – Conradus Holtnicker


38va In decollacione sancte Johanne baptiste sermo tertius.

<INC>Posuisti in capite ... (Ps. 20,4). Beatissimus baptista Domini Johannes iniusto iudici ... - ... Require in conversatione sancti Pauli in sermone reposita est.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 769, 329 S64. – Conradus Holtnicker (Explicit abweichend)


38va In natem beatis virginis sermo primus.

<INC>Cum venisset archa foederis ... (1.Reg. 4,5). Arca Dei est beata virgo Maria (Ps. 131,8). Surge Domine, in requiem tuam ... - ... Ipsa propitia pervenis.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 769, 330 S65. – Conradus Holtnicker (Explicit abweichend)


39rb In natem beatis virginis sermo secundus.

<INC>Aufer rubiginem ... (Prov. 25,4). Vas purissimum fuit beata virgo Maria ... - ... effundit gratiam suam in nobis.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 769, 331 S65. – Conradus Holtnicker


40ra In natem beatis virginis sermo tertius.

<INC>Fecit [rex] Salomon thronum de ebore grandem ... (3.Reg. 10,18). Beata virgo Maria thronus ... - ... require in eade salutatione.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 769, 332 S65. – Conradus Holtnicker (Explicit abweichend)


40ra Exaltacione sancte crucis sermo primus.

<INC>Exaltavi lignum humile (Ez. 17,24). Lignum sancte crucis, cuius exaltationis festum hodie agitur ... - ... ut a mari idest a tempestate saeculi libereris.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 769, 333 S66. – Conradus Holtnicker


40vb Exaltacione sancte crucis sermo secundus.

<INC>Videbam et ecce arbor ... (Dan. 4,7). Quid arbor illa significat exposita in text ... - ... ergo tu solus altissimus.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 769, 334 S46. – Conradus Holtnicker


41rb In festo sancto Mathei ewangeliste sermo primus.

<INC>Ostendit mihi Dominus quattuor fabros (Zach. 1,20). Gloriosa quattuor fabri quattuor ewangeliste sunt ... - ... tolle caritatem et castitas non placet.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 769, 336 S67. – Conradus Holtnicker


42ra In festo sancto Mathei ewangeliste sermo secundus.

<INC>Non est opus valentibus medicus ... (Mt. 9,12). Medicus sancti Methei medicus ... - ... ubi corpus Christi confecerat, trucidavit.


42vb In festo sancto Mathei ewangeliste sermo tertius.

<INC>Sequere me ... (Mt. 9,9). O quam gloriosum est sequi talem ... - ... in extrema confortatione ...

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 769, 338 S657. – Conradus Holtnicker


43ra In festo angelorum sermo primus.

<INC>Immittit angelus Domini ... (Ps. 33,8). Videte, karissimi, quam specialem habeant ... - ... que angelorum moribus militatis.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, 339 S70. – Conradus Holtnicker


43va In festo angelorum sermo secundus.

<INC>Michael et angeli eius ... (Apc. 12,7). Draco ille qui septem habet capita ... - ... qui fugere vult animadversionem angelicam.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, 340 S70. – Conradus Holtnicker


44ra In festo angelorum sermo tertius.

<INC>Angeli eorum ... (Mt. 18, 10). Hortata nos Dominus in presenti ... - ... ab electorum societate separatur.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, 341 S70. – Conradus Holtnicker


44vb In festo beati Francisci sermo primus.

<INC>Ecce video viros quattuor ... (Dan. 3,92). Verba ista dixit Nabuchodonsor de iis ... - ... Tu signaculum similitudinis. (Ez. 38,12)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, 342 S73. – Conradus Holtnicker


45va In festo beati Francisci sermo secundus.

<INC>De omni corde [suo] ... (Eccli. 47,10). Verba ista convenientissime de sancto Francisco ... - ... Tradidit semetipsum pro nobis. (Eph. 5,2)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, 343 S73. – Conradus Holtnicker


46ra De sancto Francisci sermo tertius.

<INC>Vidi alterum angelum ... (Apc. 7,2). Angelus potest esse sancto Franciscus ... - ... Hic de visione Seraph dic et de stigmatibus.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, 344 S73. – Conradus Holtnicker


46vb De sancta Luca sermo primus.

<INC>Honora medicum ... (Eccli. 38,1). Medicus iste merito honorandus est beatus Lucas ... - ... perveniamus ad eternam sanitatem.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, 345 S75. – Conradus Holtnicker


47rb De sancto Luca sermo secundus.

<INC>Designavit Dominus ... (Luc. 10,1). Glossa: Septuaginta duo mittuntur, qui totidem ... - ... necessaria est caritas Dei et proximorum.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, 346 S75. – Conradus Holtnicker


48ra De sancto Luca sermo tertius.

<INC>Dignus est operarius ... (Mt. 10,10). Require in festo beati Marci.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, S75. – Conradus Holtnicker


48ra In festo Symonis et Jude sermo primus.

<INC>Custodit Dominus animas sanctorum ... (Ps. 96,10). Dominus custodit animas apostolorum suorum Simonis et Judae ... - ... codris in opiam perdet animam.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, 347 S78. – Conradus Holtnicker


48va In festo Symonis et Jude sermo secundus.

<INC>Ecce Simon frater vester ... (1.Macc. 2,65). Verba hec ad laudem sanctorum apostolorum Simonis et Judae ... - ... ipsam regi Christo offerentes.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, 348 S78. – Conradus Holtnicker


49rb De omnibus sanctis sermo primus.

<INC>Numquid coniungere valebis ... (Job. 38,31). Septem stellae secundum glossam omnes sanctos significat ... – ... astorum more nobis desuper lucent.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, 349 S79. – Conradus Holtnicker


50ra De omnibus sanctis sermo secundus.

<INC>Beati qui habitant ... (Ps. 83, 5). Gregorius: Vere beati sunt omnes sancti ... - ... Beati, qui habitant.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, 350 S74. – Conradus Holtnicker


51ra Sermo de omnibus sanctis sermo tertius.

<INC>Laudemus viros gloriosos ... (Eccli. 44,1). Viri vere gloriosi sunt sancti Dei ... - ... gloriosi eritis.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, 351 S79. – Conradus Holtnicker


51va In festo beati Martini sermo primus.

<INC>Cum videris nudum operi ... (Is. 58,7). Hoc optime beatus Martinus implevit ... - ... Nudus fui, cooperuistis me. (Mt. 25,36)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, 352 S81. – Conradus Holtnicker


52ra De beati Martino sermo secundus.

<INC>Moyses orabat ad Dominum ... (2.Macc. 2,10). Verba ista assumpsi ad commendationem ... - ... Cecidit autem ignis a Domino. (3.Reg. 18,38)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, 353 S81. – Conradus Holtnicker


52vb De beati Martino sermo tertius.

<INC>Ad te levavi oculos meos ... (Ps. 24,1). Verba ista sanctus Martinus optime dicere potuit ... - ... Require in dominica de decem leprosis.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, 354 S81. – Conradus Holtnicker


52vb De beata Katharina sermo primus.

<INC>Omnis gloria eius filie regis ... (Ps. 44,14). Beata Katharina filia regis ... - ... in canticum gratiarum actionis.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 770, 355 S85. – Conradus Holtnicker


53va De beata Katharina sermo secundus.

<INC>Date nobis de oleo vestro ... (Mt. 25,8). Karissimi beata Katharina oleo spirituali ... - ... cum tanta gloria coprus eius in monte Sinai colligaverunt.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, 356 S85. – Conradus Holtnicker


54rb Sermo.

<INC>Item os suum aperuit sapientie ... (Prov. 31, 26). ... Require in dominica post pent. in sermone statim aperte sunt et cetera.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, S85. – Conradus Holtnicker


54rb In festo sancti Nicolai.

<INC>Venite, audite et narrabo vobis ... (Ps. 65,16). Dicitur: Gloriam Dei revelare ... - ... in omne loco unde et cetera.

Vgl. SCHNEYER: Band 2, S. 233, 349 S3. – Graeculus (Ähnlich, aber abweichend)


55ra Incipit commune sanctorum. De communi apostolorum sermo primus.

<INC>Duodecim fratres ... (Gen. 42,32). Duodecim fratres sunt apostoli uno celeste ... - ... ut hereditatem benedictionum possideatis.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, 357 C1. – Conradus Holtnicker


55va De communi apostolorum sermo secundus.

<INC>Ecce vos testes mei ... (Is. 43,10.12). Intellige, vos apostoli ... - ... require in eode sermone in quattuor membro.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, 358 C2. – Conradus Holtnicker


56ra De communi apostolorum sermo tertius.

<INC>Ego elegi vos de mundo ... (Joh. 15,19). Felix electio, qui eliguntur ... - ... promisit Deus dilligentibus se. (Jac. 2,5)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, 359 C2. – Conradus Holtnicker (Explicit abweichend)


56vb

<INC>Item Constitues eos principes (Ps. 44,17)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, C2. – Conradus Holtnicker


56vb

<INC>Si repletae fuerint nubes (Eccl. 11,3)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, C2. – Conradus Holtnicker


56vb

<INC>Volabunt quasi aquila (Hab. 1,8)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, C2. – Conradus Holtnicker


56vb

<INC>Convocatis Jesus duodecim discipulis (Mt. 10,1)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, C2. – Conradus Holtnicker


56vb

<INC>Sedebitis et vos (Mt. 19,28)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, C2. – Conradus Holtnicker


56vb

<INC>Ego elegi vos (Joh. 15,16)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, C2. – Conradus Holtnicker


56vb <INC>Ego elegi vos (Joh. 15,16)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, C2. – Conradus Holtnicker


56vb

<INC>Posui vos, ut eatis (Joh. 15,16)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, C2. – Conradus Holtnicker


56vb

<INC>Maiorem caritatem (Joh. 15,13)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, C2. – Conradus Holtnicker


57ra

<INC>Vos testimonium perhibetis (Joh. 15,26)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, C2. – Conradus Holtnicker


57ra

<INC>Tristitia vestra veretur (Joh. 16,20)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, C2. – Conradus Holtnicker


57ra

<INC>Eritis mihi testes (Is. 43,10.12)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, C2. – Conradus Holtnicker


57ra

<INC>A quattuor ventis veni (Ez. 37,9)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, C2. – Conradus Holtnicker


57ra

<INC>In circuitu sedis (Apc. 4,4.6)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, C2. – Conradus Holtnicker


57ra De communi unius martiris sermo primus.

<INC>Calicem salutaris accipiam ... (Ps. 115,13). Ista verba martyr cuius festum ... - ... numquam gustabit in inferno.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, 360 C4. – Conradus Holtnicker


57va De communi unius martiris sermo secundus.

<INC>llle gloriosam mortem ... (2. Macc. 6,19). Verba ista de Eleazaro dicta convenienter ... – ... et animo voluntaterio.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, 361 C4. – Conradus Holtnicker (Explicit abweichend)


58rb De communi unius martiris sermo tertius.

<INC>Qui odit animam suam ... (Joh. 12, 25). Ille non amat, sed odit animam suam ... retribuam in corpore.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 771, 362 C4. – Conradus Holtnicker


58vb

Nudaverunt eum tunica (Gen. 37,23)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C4. – Conradus Holtnicker


59ra

Flebam super eo (Job. 30,25)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C4. – Conradus Holtnicker


59ra

Posuisti in capite eius (Ps. 20,4)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C4. – Conradus Holtnicker


59ra

De torrente in via (Ps. 109,7)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C4. – Conradus Holtnicker


59ra

Leo fortissimus bestiarum (Prov. 30,30)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C4. – Conradus Holtnicker


59ra

Tulerunt pallium (Cant. 5,7)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C4. – Conradus Holtnicker


59ra

Fortis est ut mors dilectio (Cant. 8,6)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C4. – Conradus Holtnicker


59ra

Usque ad mortem certa (Eccli. 4,33)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C4. – Conradus Holtnicker


59ra

Ego autem sicut et fratres mei? (2.Macc. 7,37)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C4. – Conradus Holtnicker


59ra

Qui non accipit crucem (Mt. 10,38)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C4. – Conradus Holtnicker


59ra

Qui perdiderit animam suam (Mt. 13,39)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C4. – Conradus Holtnicker


59ra

Nisi granum frumenti (Joh. 12,24)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C4. – Conradus Holtnicker


59rb De communi plurimorum martyrium sermo primus.

<INC>Qui sponte obtulistis animas vestras ad periculum ... (Jud. 5,2). Sancti martires isti sponte ... - ... altaris hostia suffragata.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, 363 C5. – Conradus Holtnicker (Incipit gleich, Explicit abweichend)


59vb De communi plurimorum martyrium sermo secundus.

<INC>Aput Dominum est merces eorum ... (Sap. 5,16). Hii sancti martyres non sunt ... - ... mercedem habeo gloriam eternam.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, 364 C5. – Conradus Holtnicker (Incipit abweichend, Explicit gleich)


60rb De communi plurimorum martyrium sermo tertius.

<INC>Gaudete, quod nomina vestra ... (Luc. 10,20). Istud ex de martyribus ... - ... non delebo nomen eius de libro vitae.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, 365 C5. – Conradus Holtnicker (Incipit abweichend)


61ra

Clamaverunt iusti (Ps. 33,18)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C5. – Conradus Holtnicker


61ra

Laudabuntur omnes recti corde (Ps. 63,11)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C5. – Conradus Holtnicker


61ra

Pretiosa in conspectu Domini (Ps. 115,5)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C5. – Conradus Holtnicker


61ra

Fortis est ut mors dilcetio (Cant. 6,6)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C5. – Conradus Holtnicker


61ra

Illi autem sunt in pace (Sap. 3,3)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C5. – Conradus Holtnicker


61ra

Deus tentavit illos (Sap. 3,5)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C5. – Conradus Holtnicker


61ra

Accipient regnum (sap. 5,17)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C5. – Conradus Holtnicker


61ra

Fratres mei, modico nunc dolore sustentato (2.Macc. 7,36)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 772, C5. – Conradus Holtnicker


61ra

Beati, qui nunc fletis (Luc. 6,21)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C5. – Conradus Holtnicker


61ra

Beati mundo corde (Mt. 5,8)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C5. – Conradus Holtnicker


61ra

Merces vestra copiosa (Mt. 5,12)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C5. – Conradus Holtnicker


61ra

Venite ad me, qui laboratis (Mt. 11,28)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C5. – Conradus Holtnicker


61ra

Dico vobis amicis meis (Luc. 12,4)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C5. – Conradus Holtnicker


61rb

Tristitia vestra vertetur in gaudium (Joh. 16,20)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C5. – Conradus Holtnicker


61rb

In occisione gladii mortui sunt (Hebr. 11,37)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C5. – Conradus Holtnicker


61rb

Per multas tribulationes opertet (Act. 14,21)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C5. – Conradus Holtnicker


61rb

Absterget Deus omnem lacrimam (Apc. 21,4)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C5. – Conradus Holtnicker


61rb De communi doctorum sermo primus.

<INC>Legem requirent ex ore eius ... (Mal. 2,7). Sanctus doctor iste cuius festum ... - ... sive in carcere purgatorii.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, 369 C6. – Conradus Holtnicker


61vb De communi doctorum sermo secundus.

<INC>Qui autem fecerit et docuerit ... (Mt. 5,19). Iste doctor cuius festum agimus ... - ... vocem docentium me. (Prov. 5,13)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, 370 C6. – Conradus Holtnicker


62va

Ecce examen apum (Judic. 14,8)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C6. – Conradus Holtnicker


62va

Iace sagittam et iecit (4.Reg. 13,17)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C6. – Conradus Holtnicker


62va

Labia sapientium disseminabunt scientiam (Prov. 15,7)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C6. – Conradus Holtnicker


62va

Boni amici consiliis anima dulcoratur (Prov. 27,9)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C6. – Conradus Holtnicker


62va

Dedit illi scientiam sanctorum (Sap. 10,10)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C6. – Conradus Holtnicker


62va

In medio ecclisae aperuit os eius (Eccl. 15,5)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C6. – Conradus Holtnicker


62va

Si Dominus magnus voluerit (Eccli. 39,8)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C6. – Conradus Holtnicker


62va

Transi hospes (Eccli. 29,33)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C6. – Conradus Holtnicker


62va

Populum meum docebunt (Ez. 44,23)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C6. – Conradus Holtnicker


62vb

Protegebat castra gladio suo (1.Macc. 3,3)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C6. – Conradus Holtnicker


62vb

Nemo accendit lucernam (Luc. 8,16)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 773, C6. – Conradus Holtnicker


62vb De communi confessorum sive pontifici sermo primus.

<INC>Domine, prevenisti eum ... (Ps. 20, 4). Hec verba convenient et confessori ... - ... nisi benedixeris. (Gen. 32,26)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, 371 C7. – Conradus Holtnicker


63rb De communi confessorum sive pontifici sermo secundus.

<INC>Euge serve bone et fidelis ... (Mt. 25,21.23). Audi quomodo Dominus suum ... - ... Sicut exhibui ...

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, 372 C7. – Conradus Holtnicker (Incipit und Explicit abweichend)


63vb De communi confessorum sive pontifici sermo tertius.

<INC>Beati servi, quos cum venerit dominus ... (Luc. 12,37). Iste confessor cuius festum ... - ... ululabitis.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, 373 C7. – Conradus Holtnicker


64va

Josephat quaesivit Dominum (2. Paral. 22,9)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64va

Memor fuit Dominus (Tob. 1,13)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64va

Lex Dei in corde ipsius (Ps. 36,31)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64va

Inveni David, servum meum (Ps. 88,21)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64va

Humilem spiritu suscipet gloria (Prov. 29,23)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64va

Justum deduxit Dominus (Sap. 10,10)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64va

Ostendit illi regnum Dei (Sap. 10,10)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64va

In multitudine electorum (Eccli. 24,4)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64va

Quis est hic et laudabimus eum (Eccli. 31,9)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64va

Statuit illis Dominus (Eccli. 45,30)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64va

De omni corde suo laudavit Dominum (Eccli. 47,10)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64va

Uni dedit quinque tolenta (Mt. 25,15)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64va

Venit Dominus servorum illorum (Mt. 25,19)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64vb

Accedens, qui quinque talente acceperat (Mt. 25,16)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64vb

Dedit servis suis potestatem (Marc. 3,13? 6,7?)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64vb

Bonus homo de bono thesauro (Luc. 6,45)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64vb

Perfectus sit homo Dei (2.Tim. 3,17)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64vb

Beatus vir, qui suffert tentationem (Jac. 1,12)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64vb

Quis sapiens et disciplinatus (Jac. 3,13)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 774, C7. – Conradus Holtnicker


64vb

Ante translationem testimonium habuit (Hebr. 11,15)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C7. – Conradus Holtnicker


64vb De communi virginum sermo primus.

<INC>Adducentur regi virgines ... (Ps 44, 15). Ista virgo cuius festum colimus ... - ... de incorrupcione virginitatis.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, 374 C9. – Conradus Holtnicker


65va De communi virginum sermo secundus.

<INC>O quam pulchra est casta generacio ... (Sap. 4,1). Benedicta ergo sit castitas ... - ... potuit nisi castus fuerit.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, 375 C9. – Conradus Holtnicker


66ra De communi virginum sermo tertius.

<INC>Que parate erant ... (Mt. 25,10). Gya laboremus ut parati sumus ... - ... ad intrandum.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, 376 C9. – Conradus Holtnicker


66vb

Omnis gloria eius (Ps. 44,14)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


66vb

Mulier gratiosa (Prov. 11,16)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


66vb

Mulierem fortem quis invenit (Prov. 31,10)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


66vb

Mulier timens Dominum (Prov. 31,30)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


66vb

Trahe me post te (Cant. 1,3)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


66vb

Inveni, quem diligit anima mea (Cant. 3,4)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


66vb

Egredimini filiae Sion (Cant. 3,11)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


66vb

Macula non est in te (Cant. 4,7)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


66vb

Veni de Libano (Cant. 4,8)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


66vb

Odor vestimentorum tuorum (Cant. 4,11)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


66vb

Felix sterilis et incoinquinata (Sap. 3,13)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


66vb

O quam pulchra est casta generatio (Sap. 4,1)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


67ra

Omnium Domino dilexit illam (Sap. 8,3)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


67ra

Simile est regnum caelorum homini quaerenti bonas magaritas (Mt. 13,45)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


67ra

Simile est regnum caelorum sagemae (Mt. 13,47)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


67ra

Elegerunt bonos in vasa (Mt. 13,48)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


67ra

Prudentes acceperunt oleum (Mt. 25,4)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


67ra

Quae paratae erant (Mt. 25,10)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, C9. – Conradus Holtnicker


67ra De dedicacione sermo primus.

<INC>Quam terribilis est locus iste ... (Gen. 28,17). Jacob patriarcha locum illum ... - ... si ebroisos invenisset.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 775, 377 C11. – Conradus Holtnicker


67va De dedicacione sermo secundus.

<INC>Quam terribilis ... (Gen. 28,17). Terribile est locus Deo ... - ... multa dicere potest.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, 378 C11. – Conradus Holtnicker


68rb De dedicacione sermo tertius.

<INC>Dixit qui sedebat ... (Apc. 21,5). Invenimus in scripturis thronum ... - ... Nova facit omnia. (Apc. 21,5)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, 379 C11. – Conradus Holtnicker


68vb

Vere Dominus est in loco isto (Gen. 28,16)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, C11. – Conradus Holtnicker


68vb

Elegi et santificavi locum istum (2.Paral. 7,16)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, C11. – Conradus Holtnicker


68vb

Beati, qui habitant in domo tua (Ps. 83,5)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, C11. – Conradus Holtnicker


68vb

Vidi civitatem (Apc. 21,2)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, C11. – Conradus Holtnicker


68vb

Ecce nova facio omnia (Apc. 21,5)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, C11. – Conradus Holtnicker


68vb

Quaerebat videre Jesum (Luc. 19,3)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, C11. – Conradus Holtnicker


68vb

Praecurrens ascendit (Luc. 19,4)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, C11. – Conradus Holtnicker


69ra

Suspiciens Jesus (Luc. 19,5)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, C11. – Conradus Holtnicker


69ra

Zachaee, festinans descende (Luc. 19,5)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, C11. – Conradus Holtnicker


69ra

Hodie in domo tua (Luc. 19,5)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, C11. – Conradus Holtnicker


69ra

Stans autem Zachaeus (Luc. 19,8)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, C11. – Conradus Holtnicker


69ra

Si quid autem quem defraudavi (Luc. 19,8)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, C11. – Conradus Holtnicker


69ra

Hodie salus huic domui (Luc. 19,19)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, C11. – Conradus Holtnicker


69ra

Venit filius hominis quaerere (Luc. 19,3)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, C11. – Conradus Holtnicker


69ra

Si offers munum tuum (Mt. 5,23)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, C11. – Conradus Holtnicker


69ra De gloriabus sermo primus.

<INC>Memor esto iudicii mei ... (Eccli. 38,23). Verba ista sic sonare ... - ... ducunt in bonis dies suos. (Job. 21,13)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, 380 S80. – Conradus Holtnicker


69vb De animabus sermo secundus.

<INC>Unusquisque onus suum portabit ... (Gal. 6,5). Vos karissimi, onus corporis ... - ... quid te inflas contra pauperes.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, 381 S80. – Conradus Holtnicker


70rb De animabus sermo tertius.

<INC>Animas pauperum ... (Ps. 73,19). In his verbis est gemitus ecclesia ... - ... scribit beatus Gregorius ... filia defuncta.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, 382 S80. – Conradus Holtnicker


70vb

Misermini mei (Job. 19,21)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, S80. – Conradus Holtnicker


70vb

Simul in pulvere dormient (Job. 21,26)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 776, S80. – Conradus Holtnicker


71ra

Quae utilitas in sanguine meo (Ps. 29,10)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 777, S80. – Conradus Holtnicker


71ra

Tempus flendi (Eccle. 3,4)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 777, S80. – Conradus Holtnicker


71ra

Ecce ego aperiam tumulos vestros (Ez. 37,11)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 777, S80. – Conradus Holtnicker


71ra

Ecce defunctus efferebatur (Luc. 7,12)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 777, S80. – Conradus Holtnicker


71ra

Scio, quia resurget (Joh. 11,24)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 777, S80. – Conradus Holtnicker


71ra

Beati mortui, qui in Domino moriuntur (Apc. 14,13)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 777, S80. – Conradus Holtnicker


71ra

Amodo iam dicit spiritus (Apc. 14,13)

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 777, S80. – Conradus Holtnicker


71ra De prelatis.

<INC>Tollant sacerdotes ... (Jos. 6,6). Archa est ecclesia quam sacerdotes ... - ... columna enim domus roboratur.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 777, 386 C14. – Conradus Holtnicker


72ra De prelatis.

<INC>Qui maior est vestrum ... (Mt. 23,11). Salvator noster in hiis verbis ... - ... oblatione et huiusmodi adiuvare.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 777, 387 C14. – Conradus Holtnicker


73ra De prelatis.

<INC>Qui bene presunt presbyteri ... (1.Tim. 5,17). In verbis propositis apostoli ... - ... Vobis autem praeesse concedat, qui cum Patre ... Amen.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 777, 388 C14. – Conradus Holtnicker


74rb De prelatis.

<INC>Merito hoc patimur ... (Gen. 42,21). Quanta mala clerum numero ... - ... Merito hoc patimur et cetera.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 777, 385 C14. – Conradus Holtnicker (Incipit abweichend)


75va Ad religiosos.

<INC>Omnia honeste et secundum ordinem ... (1. Kor. 14,40). Ad hoc, karissimi, vos Deus ... - ... omnia ergo honeste et sicut ordinem ...

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 777, 383 C14. – Conradus Holtnicker


77ra Ad religiosos.

<INC>Karissimi, diligamus nos ... (1.Joh. 4,7). Si omnes homines ... - ... superbia vitae.

Vgl. SCHNEYER: Band 1, S. 777, 384 C14. – Conradus Holtnicker


78rb-80ra Index alphabeticus.


3. 80ra-80vb <TXT>De aureo numero.

<INC>Pro centum quinque bis sex pro mille relinque ... - ... admissorum veniam consequendo reddavit (?) in noxiu.


4. 81r-115r <AUT>Gerhoch von Reichersberg, <TXT>De Simoniacis.

<INC>B. venerabili clare vallis abbati frater Gerhoch salutem in Christo. In curia Babenbergensi non poteram desiderabili presentia tua frui, prout volui ... - ... ut gaudeum nostrum sit plenum per Christum Dominum nostrum. Amen.

Vgl. MGH Ldl 3, 1897, S. 240-272.


5. 115r-115v <AUT>Gerhoch von Reichersberg, <TXT>Fragmentum epistolae Gerhochi ad episcopum Bertholdum de Hildesheim (Fragment).

<INC>Cuius zelum ut in bono vos imitemini audeo vobis optare sanctumque Gotehardum predecessorem vobis opto existere ... - ... ad domum agrum agro copulatis usque ad terminum (Is. 5,8) [Zitat bricht ab, würde folgen: oci numquid habitabitis soli vos in medio terrae].

Vgl. c. 1126-30 conscriptae. Gedr. MIÖG VI 268.


6. 115r-146r <AUT>Ludolphus de Hildesheim, <TXT>Summa dictaminum.

<INC>De arte dictandi breviter et lucide secundum usum modernorum, opusculum intendimus compilare ... - ... Iugo huius servitutis maxime dum verlit esse clericus debeat esse liber qui wlt [bricht ab, laut „Quellen und Erörterungen zur bayr. Geschichte IX.“, müsste folgen: in clericum promoveri. Testes datum etc.]

Vgl. HAMESSE: Band 2, S. 12, Nr.: 11067.


Beschreibung beendet am 1.11.2020, bearbeitet von N.O. (Lagen: B.M-S.).